در این مقاله و چند مقاله بعدی متخصصین شرکت آراژن ویرا در نظر دارند اطلاعاتی راجع به مشخصه اصلی شناخت گوسفند افشاری و مقایسه آنها با دیگر نژادها و اینکه الحاق ژن چند قلوزایی چه خصوصیاتی را در گوسفندان به وجود آورده است به شما عزیزان بدهند. از مشخصه های گوسفند افشاری می توان به مواردی اشاره کرد از قبیل اینکه رنگ غالب در این گوسفند قهوه ای متمایل به قرمز یک دست و بدون لکه می باشد. ولی رنگ هایی با دامنه تغییرات از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره متمایل به سیاه در بین جمعیت های این نژاد دیده می شود. گوش ها در این نژاد بزرگ بوده و به حالت افتاده می باشد، قوچ و میش هر دو فاقد شاخ هستند، دنبه در این نژاد دولپی بوده و به صورت پهن می باشد، گوسفند افشاری جزو گوسفندان بلند قد محسوب شده و دست و پای آن از ظرافت خاصی برخوردار است که حیوان را قادر به راهپیمایی در کوهستان و مناطق سنگلاخی می نماید.
اجازه بدهید که متن را با پاسخ به این سوال که آیا نژادهای گوسفندان ایران بهتر است یا نژادهای گوسفندان خارجی؟ ادامه دهیم.
با توجه به آداپته شدن نژادهای مختلف گوسفند ایران به محیط زندگی خود و اقلیم خاص آن به نظر می رسد سرمایه گذاری و تولید بوسیله گوسفندان ایرانی به صرفه تر باشد. برای بهره مندی از نژادهای خارجی لازم است موسسات تحقیقاتی کشور ابتدا تحقیقات کاملی را در خصوص تطابق این نژادها و نژادهای خارجی در اقلیم های مختلف ایرانبه عمل آورند تا معلوم شود کدام نژاد قابلیت پرورش در نقاط مختلف را دارد و می تئاند خود را با شرایط اقلیمی و نوع پرورش منطقه تطبیق نماید. موضوع بعدی که نیاز است در موردش توضیحاتی داده شود در مورد نژاد قزل است که بعضا دیده میشود که با نژاد افشار به اشتباه گرفته میشود.
دقت کنیم که این دو نژاد باهم متفاوت هستند ،لفظ قزل به معنی قرمز سیر متمایل به قهوه ای می باشد . محل اصلی پراکنش نژاد قزل استان های آذربایجان غربی وشرقی است,ولی درمیان گله های موجود در استان زنجان نیز یافت می شود , این گوسفند دارای سری نسبتا بزرگتر از نژاد افشاری بوده وهمچنین دارای پشم ها ضخیم تر و کم پشت ترمی باشد. رنگ موی صورت ودست و پاقهوه ای تیره تا متمایل به سیاه بوده و دارای دنبالچه است که در ابتدا قلبی شکل بوده و پر از چربی می باشد. پشمهای روی دنبه و زیر شکم و زیر گردن معمولا ریخته و قابل استفاده نیستند. نوعی از نژاد قزل که رنگ آن تیره بوده و به سیاهی گرایش دارد, بنام قره قزل معروف است. اما از نقطه نظر اقتصادی توجه شود که هر دو این نژادها به لحاظ اقتصادی خوب می باشد و هر دو نژاد مقاوم می باشند و جز نژادهای گوشتی می باشند ولی صفت چند قلو زایی به نژاد افشار الحاق شده است.
موضوع دیگر در مورد تفاوت ظاهری گوسفندان حاوی ژن چند قلوزایی و گوسفندان فاقد ژن چند قلوزایی است.
این گوسفندان به لحاظ ظاهری فرق چندانی باهم ندارند و فقط به طور متوسط یک مقدار دنبه گوسفندان افشار ژن دار کوچک تر می باشد.
تعدادی از مخاطبین ما که میخواهند دامداری را تازه شروع کنند میپرسند که گوسفند رومانف بهتر است یا گوسفند ژن دار افشاری، و فرق آن ها چیست؟ در پاسخ باید در نظر بگیریم که گوسفند رومانف یک گوسفند خارجی و وارداتی می باشد که می تواند در هر زایش چندین بره تولید کند یعنی دارای صفت چندقلوزایی می باشد. به نظر می رسد این نژاد نمی تواند در همه مناطق ایران خود را با سیستم پرورش و اقلیم خاص منطقه آداپته نماید لکن نژاد افشاری یک نژاد داخلی است که در مناطق وسیعی از کشور قابلیت پرورش دارد اخیرا با الحاق یک ژن بزرگ اثر چندقلوزایی به گوسفند افشاری گوسفندان چندقلوزا از این نژاد تولید شده اند که ضمن حفظ تمام خصوصیات گوسفند افشاری صفت چند قلوزایی هم به آن اضافه شده و این موضوع باعث به صرفه تر بودن پرورش گوسفند افشاری می باشد.
نژاد دیگر پر مخاطب در کشورمان نژاد شال است و گوسفندان شال جز نژادهای گوشتی – شیری دسته بندی می شوند این گوسفندان در زمان تولد دارای پشم ها و پوستی به رنگ خاکستری تیره و حتی مایل به سیاه هستند و با رشد گوسفند این رنگ پوست و پشم به شکری متمایل به خاکستری مبدل خواهد شد. به روی پیشانی این نوع از گوسفندان لکه های سفیدی قرار دارد که حتی گاهی تا پشت سر گوسفند هم ادامه دار شده است. اگر گوسفند شال را از نیم رخ مشاهده کنید شاهد محدب بودن بینی گوسفند خواهید شد. این نوع از گوسفندان دارای منگوله هایی در زیر گلو و یا زیر گوش می باشند که حالت آویزان دارد. این گوسفندان جزء گوسفندان دارای دنبه محسوب می شوند که سایز دنبه ی آن ها هم بزرگ است و تا بالای مفصل خرگوشی قرار گرفته و ادامه دارد. گوش های این نژاد شال گوسفند بزرگ است به طوری که در مقایسه با برخی دیگر از نژاد ها بزرگ بودن سایز گوش آن ها کاملآ ملموس می باشد. حالت گوش های گوسفندان شال افتاده و آویزان است.
گوسفند افشاری جز نژاد گوشتی – شیری دسته بندی می شود رنگ غالب در این گوسفند قهوه ای متمایل به قرمز یکدست و بدون لکه می باشد. ولی رنگ هایی با دامنه تغییرات از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره متمایل به سیاه در بین جمعیت های این نژاد دیده می شود. گوش ها در این نژاد بزرگ بوده و به حالت افتاده می باشد، قوچ و میش هر دو فاقد شاخ هستند، دنبه در این نژاد دولپی بوده و به صورت پهن می باشد، گوسفند افشاری جزو گوسفندان بلند قد محسوب شده و دست ئ پای آن از ظرافت خاصی برخوردار است که حیوان را قادر به راهپیمایی در کوهستان و مناطق سنگلاخی می نماید.
